Halid Ziyanın ailesi, "Usakta helvacılıkla ugrasırken, Izmire göçerek "Ussakizadeler" diye anılmaya baslayan zengin bir ailedir. Bu aile, isleri çok gelisince Istanbula da bir sube açtı ve bu subeyi sermayesiyle birlikte ogul Hacı Halil Efendiye verdi. Halid Ziya, Hacı Halil Efendinin üçüncü çocugu olarak 1866da Istanbulda dogdu. Istanbulda ilk mektep, askeri rüsdiye... (1873-1878) Babasının isleri kötü gitmeye baslayınca Halid Ziya annesiyle birlikte Izmire dedesinin yanına gönderildi. Ögrenimini Izmir Rüsdiyesinde sürdürdü. (1878) Bu arada babasının islerini düzene koyup Izmire gelisi ve yeni bir ticaretevi açısıyla sıgıntı olma düsüncesini de zihninden atan Halid Ziya, ikinci bir okula hazırlık için Frenk Mahallesinin Alioti bölümündeki Auguste de Jaba adlı avukatın emrine verildi. Halid Ziya, babasının katibi olarak ise basladı, bu is edebiyat merakıyla pek bagdasmadıgından yeni is tavsiyelerini dikkate aldı, ancak Istanbulda hariciyeci olmak için yaptıgı basvuru sonuçsuz kaldı. Izmire dönüsünde Rüsdiye ögretmenligine basladı ve akabinde Osmanlı Bankasına girdi. Istanbulda Reji Genel Müdürlügünün baskatiplik teklifini kabul ederek Izmirden ayrıldı (1893). Rejideki çalısma günlerinde Servet-i Fünuna da katılarak edebi faaliyetlerini yogunlastıran Halid Ziya, Mesrutiyetten sonra bir süre Darülfünun Edebiyat Fakültesinde Batı edebiyatı okuttu sonra Mabeyn Baskatibi oldu (1909). Buradan ayrıldıktan sonra memuriyete dönmeyen ve tüm zamanlarını edebiyata veren Halid Ziya 23 Mayıs 1945 tarihinde Istanbuda öldü.
ESERLERI Romanları: Nemide, Bir Ölünün Defteri, Ferdi ve Sürekası, Mai ve Siyah, Ask-ı Memnu, Kırık Hayatlar
Hikayeleri: Bir Izdivacın Tarih-i Muâsakası, Bir Muhtıranın Son Yaprakları, Nâkıl (4 Cilt yerli ve yabancı öyküler), Bu Muydu?, Heyhat, Küçük Fıkralar (3 Cilt), Bir Yazın Tarihi, Solgun Demet, Bir Si r-i Hayal, Sepette Bulunmus, Bir Hikâye-i Sevda, Hepsinden Acı, Onu Beklerken, Aska Dair, Ihtiyar Dost, Kadın Pençesi, Izmir Hikâyesi. Hatırıları: Kırk Yıl, Bir Acı Hikaye, Saray ve Ötesi.