Düzenli spor yapmayanlar dikkat

Sakatlanmaların büyük çoğunluğu düzenli spor yapmadığı halde, 3-4 dakikalık ısınma hareketlerinden sonra spor yapmaya çalışan kişilerde görülüyor. Hobi olsun diye spor yapanlar, 5-10 dakika ısınma hareketi yapmanın yeterli olduğunu düşünüyor.

Sporcunun antrenman şekli, sıklığı, spor yapılan zemin, iklim, hava sıcaklığı, beslenme biçimi ve cinsiyet de sakatlanmalar üzerinde etkili. Yapılan araştırmalar, kadın ve erkekler arasında ciddi farklılıklar olduğunu gösteriyor.

Kadınların diz yapısındaki çapraz bağın geçtiği kemikteki oyuk dar olduğu için, bu sakatlıkların yaşanma ihtimali daha yüksek. Östrojen hormonu ise kadınlara daha fazla bağ esnekliği sağlıyor. Aynı sporu yapmasına rağmen kadın basketçilerde çapraz bağ yaralanmaları erkeklere oranla daha çok görülüyor. Sadece hormonal değil, yapısal değişiklikler de oluyor. Adet dönemi dahi sakatlık üzerinde etkili. Yapılan spora ve zemine uygun ayakkabı seçimi büyük önem taşıyor. Çünkü ayağın yük dağılımı aktiviteye ve zemine göre değişiyor. Bir futbolcunun koşu, antrenman ve maç kramponunun farklı olması gerekiyor. Koşu bandında kullanılacak ayakkabının da zemine uygun seçilmesi önemli.

ÖNEMLİ: Spor yapmak isteyen kişi, sportif anlamda check-up yaptırarak, hangi sporları yapmasının riskli olabileceğini öğrenebiliyor. Kişinin yapacağı sporla ilgili olarak bir ortopediste ve bir spor hekimine muayene olması gerekiyor. Diz kapağında problemi olan birinin alçak seviyede bisiklete binmesi ya da step yapması önerilmiyor. Check-up kapsamında kardiyolojik muayene yapılması da önem taşıyor. Bu sayede kişinin herhangi bir ritim bozukluğu ya da koroner arter hastalığı olup olmadığı öğreniliyor.

En sık görülen spor yaralanmaları;
Yaygın olarak kas yaralanmaları görülüyor. Özellikle baldır ve kasık adalesi, uyluk adalesinin zorlanması, kısmi ve tam yırtıklar spor yaralanmaları arasında ilk sıralarda yer alıyor. İkinci grupta ise ayak bileği burkulmaları ve bunlara bağlı olarak dış taraftaki bağlarda zedelenmeler, kopmalar ve dizle ilgili sakatlanmalar bulunuyor.

Dizde yine bağ, çapraz bağ, menisküs yaralanmaları ile kıkırdak hasarları ve kemik ödemleri de sık görülen yaralanmalar arasında. Vücudun çeşitli bölgelerinde, örneğin omuzda çıkıklar, adalelerde kısmi zorlanmalar, kapsül yırtılmaları, adalelerin iç kısmındaki tendon yırtılmaları, kalça bölgesindeki adalelerde bulunan kapsülde yaralanma ve kalçada, dizdeki menisküse benzeyen labrum isimli yumuşak dokunun yırtılması ve ezilmesi vakalarıyla da sıklıkla karşılaşılıyor.

Dr. SARPER ÇETİNKAYA