Beslenmede doğru bilinen yanlışlar

Birçok insan, sağlıklı yaşamak için yemek seçimlerine özen gösterir.
Çocuklar için seçilen yemeklerin protein ve mineral açısından zengin
olmasına dikkat edilir. Bu titiz davranışlar içinde doğru bildiğimiz
yanlışları yapmaktan da geri kalmayız.
Hastalandıklarında çeşit çeşit karışımlar hazırlanır ki çabuk ayağa
kalkabilsinler. Aynı şekilde eşler birbirine, öğrenciler ev
arkadaşlarına hastalandıklarında iyi bakabilmek için ellinden geleni
yapar. Ancak sağlıklı olduğunu düşünerek tükettiğimiz yiyecek ve
içecekler bazen yanlış beslenmemize neden olabiliyor. Üstelik doğru
bildiğimiz bu yanlışlar yalnız hastalık durumlarında yapılmıyor. Günlük
hayatta sıklıkla yediğimiz gıdalarla ilgili yapılan birçok hata var. Et
yemeklerinin yanında ayran içmek, yemek arasında su içmemek, balı sıcak
su veya sütle karıştırmak bunlardan yalnızca birkaçı. Bu yanlışların
neler olduğunu öğrenmek isterseniz uzman diyetisyenler Turgay Köse,
Dilara Koçak ve bilim doktoru Haluk Saçaklı'nın tavsiyelerini okuyun.

Balık yanında yoğurt yememek: Bilinenin aksine balık tazeyse yoğurtla
birlikte yenilmesinde sakınca yok. Zehirlenmenin sebebi yoğurt değil,
balığın içinde bulunan 'histamin' proteini. Bu madde yoğurtta da
olduğundan, birlikte yenildiğinde vücuttaki 'histamin' miktarı
artabiliyor ve alerjik durumu olan kişilerde kızarıklığa ya da kaşıntıya
neden olabiliyor. Balığınızın tazeliğine güveniyorsanız, yoğurtla
birlikte tüketmenizin hiçbir sakıncası yok.

Pekmeze yoğurt veya süt eklemek: Genellikle anneler faydalı olduğunu
düşündüğü için çocuklarına yedirdikleri pekmeze yoğurt veya süt katar ya
da tam tersi süte pekmez ekler. Hâlbuki sütün içinde bulunan kalsiyum,
pekmezde bulunan demirin emilimini azaltıyor. Demir, C vitamini ile
birlikte tüketildiğinde emilim artıyor ve C vitamini demirin vücutta
daha iyi kullanılmasını sağlıyor. Bu sebeple pekmez, süt yerine portakal
suyu ile karıştırılırsa çok daha faydalı olacaktır.

Et yemekleri yanında ayran içmek: Et yemeklerinin yanında ayran içmek
vazgeçilmez geleneklerimizdendir. Fakat yukarıda anlattığımız nedenden
dolayı et ve ayranı ya da yoğurdu bir arada tüketmemek gerekiyor. Etteki
demirin emilimini, ayrandaki kalsiyum azaltıyor. Eğer et yemeklerini de
C vitamini ile birlikte yerseniz emilim artacaktır. Mesela et yemeğinin
yanına, içinde maydanoz ve biber olan bol limonlu bir salata
hazırlayabilirsiniz. Böylece C vitamini açısından zengin olan maydanoz,
biber ve limon sayesinde etteki demirden maksimum fayda sağlarsınız.

Ispanağı yoğurtla birlikte yemek: Ispanakta da demir vitamini olduğundan
yoğurtla yememeniz gerekenlerden. Sadece ıspanağı değil, içinde demir
olan yiyecekleri kalsiyumla tüketmeyin.

Yemek yanında su içmemek: Birçoğumuz yemek yerken su içmenin kilo
aldıracağını düşünürüz. Ne kadar susasak da su içmeyi yemekten 1-2 saat
sonrasına saklarız veya yemeğe başlamadan içeriz. Kulaktan dolma bu
inancın tersine yemek sırasında su içmek kilo aldırmaz, tam tersi iştahı
yatıştırmaya yardımcı olur. Yalnızca sindirim sorunu olanlar yemek
sırasında su içmemeli.

Aç karnına limonlu, sirkeli su veya greyfurt suyu içmek: Kilo problemi
olan birçok insan, aç karnına sirkeli, limonlu su veya greyfurt suyu
içmenin zayıflatacağını düşünür. Suya eklenen limon veya greyfurt, C
vitamini içeriği dolayısıyla, güne başlarken kendini iyi hissetmenizi
sağlayabilir. Ancak bu uygulamanın ne yazık ki zayıflatıcı hiçbir etkisi
yok. Hatta sindirim sisteminizde rahatsızlık varsa sirkenin zararlı
etkileri de olabilir.

Zeytinyağı, katı yağlar gibi kilo aldırmaz: Zeytinyağı kalp ve damar
sağlığı için faydalı olsa da kilo yapma bakımından diğer yağlardan
farksız. Zeytinyağı da olsa margarin de olsa bütün yağların 1 gramı 9
kalori enerji veriyor. Yani zeytinyağı da gereğinden fazla
tüketildiğinde kilo yapıyor.

Balı sıcak sütle karıştırmak:Kendimizi biraz kötü hissettiğimizde, grip
olacağımızı düşündüğümüzde hemen aklımıza gelir sıcak suya bal ve limon
karıştırıp içmek. Sıcak sıcak içmeye önem verdiğimiz bu karışımın
boğazlarımıza iyi geleceğini düşünürüz. Sıklıkla yaptığımız bu yanlış,
aslında baldaki protein, mineral ve enzimlerin kaybedilmesine neden
oluyor. 43 derecenin üzerinde ısıya maruz kalan bal, tüm besin değerini
yitiriyor ve sıcak suyun, sütün ya da çayın içinde yalnızca tatlandırıcı
işlevi görüyor. Bu nedenle balı ılık su, süt veya meyve suyu ile
tüketmeye özen gösterin.

Kolesterolü artırır diye yumurta yememek: Yumurta anne sütünden sonra en
kaliteli protein kaynağı olarak kabul edilir. Bu sebeple hiçbir sağlık
problemi olmayanlar günde 1 yumurtayı rahatlıkla yiyebilir. Kolesterol,
şeker veya tansiyon gibi problemi olanların haftada 2 yumurta tüketmesi
daha uygu. Yumurtayı haşlama olarak yiyebileceğiniz gibi menemen, omlet,
çılbır şeklinde 1 tatlı kaşığı yağ ile tüketebilirsiniz.

Kepek ekmek ve light ürünler, kilo aldırmaz:Kepek ekmeğinin kalorisi,
beyaz ekmeğe göre biraz daha az olduğundan, kadınlar genellikle kepek
ekmek yemeyi tercih ediyor. Ancak kepek ekmek ile beyaz ekmek arasında
çok büyük bir kalori farkı yok. 'Nasılsa kalorisi az' diye kepek
ekmeğini fazla tüketenler ise zayıflamak yerine kilo alıyor. Aynı
şekilde üzerinde light yazan yiyecek ve içeceklerin tüketimlerine de
dikkat edilmesi gerekiyor. Çünkü bu ürünlerin içinde şeker olmamasına
rağmen yağ, un, tuz gibi lezzet veren öğeler var.

Yemekten hemen sonra meyve yememek:Yemekten sonra meyve yenilmesinin
yağlanmaya sebep olacağı düşünülür. İkinci tabak yemek yerine, bir
porsiyon meyve (1 elma, 1 portakal, 2 mandalina veya 1 armut ) yemek
daha az enerji alımını yani daha az yemeyi sağlar. O nedenle yemek
sonrası doygunluk sağlanamıyorsa, aşırıya kaçmayarak meyve yenilebilir.
Ancak her besinin aşırı tüketilmesi yağ olarak depolanmasını artırır.